7.Karkonoski Park Narodowy-chojnik 8.Park Narodowy Gór Stołowych-szczeliniec 9.Ojcowski Park Narodowy-nietoperz

 7.Karkonoski Park Narodowy-chojnik

Mniejsze wodospady i kaskady często występują na stromych i wartkich strumieniach Karkonoszy. Większe, wyższe, niosące duże ilości wody nie są zbyt liczne.
Wodospad, to z geograficznego punktu widzenia pionowe lub bardzo strome, swobodne spadanie strumienia przelewającego się przez wysoki próg skalny. U stóp progu, spadająca woda wraz z okruchami skalnymi wykonuje ruch wirowy i z wielką siłą rzeźbi tam zagłębienie przypominające małą studnię, zwane kotłem eworsyjnym lub wirowym. Woda wirując stale w kotle powoduje podmycie i podcięcie skały, a następnie stopniowe jej zawalanie, łącznie z oberwaniem górnej partii progu. W rezultacie takiego ciągłego, choć bardzo powolnego obrywania progu, niszcząca siła wody cofa go w górę strumienia. Zjawisko takie nosi nazwę erozji wstecznej. Szczeliny i pęknięcia istniejące w skałach ułatwiają ten proces, gdyż serie skalne wzdłuż nich podmyte łatwo się osuwają. Wodospad może się składać z kilku progów i tworzyć kaskady, czyli serie położonych blisko siebie niedużych wodospadów lub stromych progów. O potędze wodospadu decyduje nie tylko wysokość progu, ale także ilość wody spadającej w jednostce czasu.

Największym z wodospadów po polskiej, północnej stronie pasma Karkonoszy, jest wodospad Kamieńczyka, który utworzył się na strumieniu Kamieńczyk wypływającym ze stoków Szrenicy. Wodospad położony jest na zach. od Szklarskiej Poręby, na wysokości 846m n.p.m. Jego potrójna kaskada spada z wysokości 27 m. wykonując dwa zakręty. Pod środkową kaskadą, w granitowych skałach znajduje się wykopana przed wiekami grota. Piękno i siła wodospadu szczególnie dobrze widoczne są po obfitych opadach, gdy woda rozpryskuje się w wąskim wąwozie i z hukiem żłobi kocioł eworsyjny. Poniżej wodospadu znajduje się głęboki i mroczny przełom strumienia o długości ok. 100m, o pionowych sięgających 30m ścianach i szerokości ledwie kilku metrów. Istnienie tego przełomu jest dowodem na działanie erozji wstecznej i cofanie się progu wodospadu w górę potoku. Świadczą o tym także wyraźnie widoczne w dnie strumienia dawne kotły eworsyjne. Wodospad i jego najbliższą okolicę można podziwiać z krótkiej, specjalnie przygotowanej dla turystów trasy. Na głowę należy założyć kask dla ochrony przed spadającymi kamieniami.
W podobnej odległości od Szklarskiej Poręby, lecz po wschodniej jej stronie, na wysokości 520m n.p.m. znajduje się równie znany i piękny wodospad Szklarki. Powstał on na potoku Szklarka, który wypływa ze stoków Wielkiego Szyszaka i Śmielca. Utworzony jest, podobnie jak wodospad Kamieńczyka, w spękanych granitowych skałach. Wysokość progu wodospadu wynosi 13 m. Powyżej progu potok jest płytki i płynie prawie całą szerokością doliny. Spadając strumień wody zwęża się, tworząc charakterystyczny kształt trójkąta (w okresach bezdeszczowych jeden z boków trójkąta zanika). U stóp wodospadu znajduje się głęboko wydrążony kocioł eworsyjny. W pobliżu, nieco w dół potoku widocznych jest kilka starych, już nieczynnych kotłów eworsyjnych. Ich głębokość sięga 4m, średnica – 2 m. Są jednym z dowodów na długotrwałą działalność erozji wstecznej i stałe cofanie się progu wodospadu w górę potoku. Wędrówka cofającego się progu została rozpoczęta około 400m od obecnego wodospadu u ujścia potoku do głównej w tym rejonie rzeki – Kamiennej i trwa do dzisiaj.

W końcowym swoim odcinku, poniżej wodospadu Szklarka płynie wartkim, spienionym nurtem tworząc malowniczy przełom wśród wysokich, sięgających do 40 m. skał. Niektóre skały w wąwozie pokryte są żółtym porostem kontrastującym wyraźnie z szarym, granitowym tłem. Porost ten to krążniczka jaskrawa rosnąca w miejscach, gdzie powietrze jest wilgotne i wyjątkowo czyste. Ze względu na takie upodobania krążniczka jest doskonałym biowskaźnikiem. W pobliżu ujścia Szklarki, nad Kamienną, znajduje się kilka takich zażółconych, jaskrawych, widocznych z daleka skał. Największe ich skupisko zwane jest „Żółtą skałą”. Wąwóz Szklarki i jego okolice porasta piękny mieszany las regla dolnego. Ze względu na swe niezwykłe walory przyrodnicze wodospad Szklarki i jego okolice włączone zostały w skład Karkonoskiego Parku Narodowego i stanowią jego enklawę odległą od głównego obszaru parku o około 3 km.

Położenie i powierzchnia

Karkonoski Park Narodowy znajduje się na terenie województwa dolnośląskiego w południowo-zachodniej części kraju przy granicy państwowej z Republiką Czeską. Park utworzony został w roku 1959 na obszarze 5 510 ha. Obecna powierzchnia parku wynosi 5 576 ha. Największą część parku zajmują lasy - 3 828 ha. 1 718 ha powierzchni parku objęto ochroną ścisłą. Od 1992 roku Karkonoski Park Narodowy jest częścią Bilateralnego Rezerwatu Biosfery Karkonosze / Krkonoe (MaB) o powierzchni ponad 60 tys. ha. Celem Rezerwatu Biosfery jest ochrona ekosystemów naturalnych, półnaturalnych, a także różnorodności biologicznej i prowadzenie badań naukowych.

Geologia i geomorfologia

Karkonosze są najwyższą grupą górską Sudetów. Czarny Grzbiet, Kowarski Grzbiet i Lasocki Grzbiet Karkonoszy zbudowane są ze skał metamorficznych. Podłoże Kotliny Jeleniogórskiej i północnej części Karkonoszy zbudowane są ze skał granitowych. Karkonosze stanowią zwartą bryłę o na ogół wyrównanej powierzchni, ponad którą wystają wzniesienia o wysokości względnej do 100 m (np. Wielki Szyszak - 1509 m n.p.m.). Jedynie Śnieżka (1602 m n.p.m.) wyróżnia się wysokością i kopiastym kształtem. Cechą charakterystyczną Karkonoszy jest obecność skałek granitowych np. Słonecznik, Końskie Łby, Pielgrzymy. Z monotonią łagodnych na ogół stoków karkonoskich wyraźnie kontrastują nisze kotłów polodowcowych i towarzyszące im wały moren oraz jeziora.
Najmłodszym elementem krajobrazu, ukształtowanym po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia przed około 10 tys. lat, są torfowiska występujące na wierzchowinach Karkonoszy i na ich zboczach.

Wody

Wzdłuż grzbietu Karkonoszy przebiega europejski dział wodny, rozgraniczający zlewisko Morza Północnego (dorzecze Łaby) i Bałtyku (dorzecze Odry). Wiele z karkonoskich potoków spływa wodospadami z pionowych urwisk kotłów polodowcowych i progów skalnych. Najdłuższy (300 m) ciąg kaskad w polskich Karkonoszach tworzy Łomniczka spływająca do Kotła Łomniczki

Szata roślinna
Szata roślinna Karkonoszy, jak wszystkich wysokich gór, ma charakterystyczny układ strefowy. Od podnóża gór, do ich szczytów rośliny układają się w pasy o różnorodnym składzie gatunkowym, tworząc tak zwane piętra roślinne, uzależnione przede wszystkim od wysokości ponad poziom morza i warunków siedliska. Wraz z wysokością szata roślinna ubożeje. Przechodzi ze strefy lasów zawierającej lasy mieszane regla dolnego i lasy świerkowe regla górnego, do strefy bezleśnej dzielącej się na piętro kosodrzewin i piętro alpejskie z trawami, mchami i porostami. Lasy mieszane regla dolnego doskonale się zachowały właśnie w rejonie wodospadu Szklarki. Są to fragmenty drzewostanów zbliżonych do naturalnych zespołów sosnowo-jodłowo-bukowych z domieszką modrzewia, lipy, jawora i dodatkowo świerka. Również w strefie lasów regla dolnego znajduje się druga enklawa Karkonoskiego Parku Narodowego – granitowe, pojedyncze wzgórze Chojnik (627m n.p.m.) porośnięte lasem bukowym z domieszką świerka, modrzewia, sosny i brzozy. Na północnym stoku wzgórza znajdują się dwie jaskinie. Jedna z nich utworzona jest w „Zbójeckich Skałach” i nosi nazwę „Dziurawy Kamień”. Jej korytarz, a raczej wąska szczelina, liczy 20m długości i ciągnie się wzdłuż pęknięcia w zwartym masywie skalnym. Zakończona jest pionowym, blisko 3-metrowym, wąskim kominem. Przejścia tą tajemniczą szczeliną nie można polecać osobom z nadwagą. Druga z jaskiń, znacznie bardziej dostępna, zwana „Zbójecką grotą” to 5-metrowy okap skalny. obydwie zasługują na uwagę, gdyż jaskinie w granitach należą do rzadkości.
Na szczycie Chojnika wznosi się murowany zamek. Wybudował go w połowie XIV w. książę świdnicki Bolko II, w miejscu istniejącego już w XIII w. zamku drewnianego. W XIV w. zamek stał się własnością rodu Schaffgotschów. Położenie na wysokiej i niedostępnej skale oraz stale rozbudowywane fortyfikacje spowodowały, że zamek nigdy nie został zdobyty. W 1675 r uległ jednak siłom natury - spłonął od uderzenia pioruna. Obecnie w jego ruinach mieści się schronisko PTTK. U podnóża Chojnika, w miejscowości Sobieszów znajduje się siedziba dyrekcji i Muzeum Przyrodniczego Karkonoskiego Parku Narodowego.
Lasy świerkowe regla górnego występują na wysokości od 1000 do 1250m n.p.m. W drzewostanie dominuje tu w sposób naturalny świerk z niewielką domieszką jaworu i buka, i jarzębiny w pobliżu górnej granicy. W runie leśnym spotkać można czarne jagody, paprocie, goryczkę i naparstnicę. Zarówno naturalne lasy tego piętra, jak i lasy regla dolnego na znacznych obszarach uległy zniszczeniu. Rabunkową ich eksploatację rozpoczęto jeszcze w XVIII w., dla celów przemysłu szklarskiego. Po ogromnej powodzi postanowiono zalesić zdewastowane stoki. W tym celu sprowadzono sadzonki świerkowe z różnych miejsc Europy, głównie z austriackich i niemieckich Alp. Nie były one jednak przystosowane do odmiennych nieco, sudeckich warunków. Wprawdzie wyrosłe z nich lasy pokryły zbocza i wstrzymały erozję gleby, ale jakość drzew i ich stan zdrowotny jest daleki od dobrego. Drzewa są mało odporne na wiatrołomy, ataki szkodników i grzybów oraz na emisje przemysłowe dające tzw. kwaśne deszcze. Kwaśne deszcze atakują osłabione drzewa zarówno od strony gałęzi i igieł, jak też od strony korzeni, gdy zanieczyszczona woda deszczowa wsiąka w glebę. W rezultacie, na znacznych przestrzeniach dostrzec można martwe połacie lasów. Na każdym jednak kroku widoczna jest praca leśników. Z ostatnich lat pochodzą olbrzymie powierzchnie nowych drzewostanów sadzonych wprawdzie ludzką ręką, lecz wyhodowanych na miejscu, w Sudetach i odpornych genetycznie.
Charakterystycznym miejscem w strefowym układzie roślinności jest górna granica lasu przebiegająca w Karkonoszach w przybliżeniu na wysokości ok. 1250m n.p.m. W pobliżu tej granicy drzewa karłowacieją i rosną kępami lub pojedynczo wśród pojawiającej się tu kosodrzewiny.
Piętro kosodrzewiny również uległo częściowemu zniszczeniu już pod koniec XVIII w., gdy nastąpił rozwój pasterstwa wysokogórskiego. W wielu miejscach doszło wówczas do sztucznego poprzerywania pasa kosówek i do powstania sztucznie zakładanych górskich łąk. Na przełomie XIX i XX wieku piętro kosodrzewiny zostało wzięte pod ochronę, dzięki czemu dzisiaj odbudowuje swoje dawne pozycje.


Najwyższe z pięter roślinnych, piętro alpejskie występuje tylko w szczytowych partiach górskich. Jego obecność zaznacza się występowaniem ubogiej roślinności reprezentowanej głównie przez trawy, mchy i porosty.
W całym paśmie Karkonoszy szczególne miejsce zajmuje flora torfowisk (opis torfowiska w lutowym numerze „Przyrody Polskiej”) z wełnianką pochwowatą i wąskolistną, wełnianeczką darniową i różnymi gatunkami traw i turzyc oraz flora kotłów polodowcowych. W karkonoskich kotłach spotkać można gatunki endemiczne, tzn. takie, które nigdzie więcej na świecie nie występują (skalnica bazaltowa i dzwonek karkonoski) oraz relikty polodowcowe. Te ostatnie przywędrowały do nas z północy wraz z epoką lodowcową i przetrwały w wysokogórskim odosobnieniu do dziś. Należą do nich: wierzba lapońska, malina moroszka, zimoziół północny, gniadosz sudecki, czy skalnica śnieżna. Do ciekawostek zaliczany jest też poryblin jeziorny (rodzaj paproci), rosnący w Wielkim Stawie oraz wiele innych, mniej znanych form.

Fauna
Głównym czynnikiem kształtującym warunki przyrodnicze Karkonoszy były całkowite zlodowacenia gór. Proces ten zdecydował o specyfice współczesnej fauny. Jako relikty okresu zlodowacenia wymienia się 2 gatunki: wirek - Otomesostoma auditivum i ślimak poczwarówka arktyczna Vertigo modesta arctica. W miarę ocieplania się klimatu Karkonosze zasiedlały gatunki borealno - górskie np. ślimak poczwarówka alpejska. W kolejnym etapie wkroczyły gatunki z innych gór Europy, głównie z Alp i Karpat np. wypławek alpejski. Trzon fauny bezkręgowców stanowią jednak gatunki eurytypowe, występujące na dużym obszarze.
Spośród kręgowców najliczniejszą grupę stanowią ptaki. Łącznie stwierdzono około 100 gatunków m.in. włochatkę, sóweczkę, cietrzewia, głuszca, drozda obrożnego, płochacza halnego. Awifauna Karkonoszy posiada cechy charakterystyczne dla obszarów górskich tzn. zaznaczona jest strefowość w rozmieszczeniu gatunków. W reglu dolnym liczba gatunków lęgowych przekracza 50, a w piętrze alpejskim spada poniżej 10. W Karkonoszach występuje około 40 gatunków ssaków, w tym 16 gatunków nietoperzy. Atrakcją Karkonoszy jest muflon introdukowany tu na początku XX w. Na terenie Karkonoszy stwierdzono także 4 gatunki ryb, 6 gatunków płazów, 5 gatunków gadów.

Klimat
Karkonosze znajdują się w zasięgu klimatu oceanicznego, ale panuje w nich lokalny klimat górski. Charakteryzuje się on długimi, ostrymi zimami, znacznymi opadami atmosferycznymi, dużymi wahaniami temperatury, silnymi wiatrami oraz gwałtownymi załamaniami pogody: deszcz, mgła, mżawka, nagłe spadki temperatur nawet w środku lata, oblodzenie, szron, duże skoki ciśnienia. Wraz ze wzrostem wysokości maleje temperatura (średnio o ok. 0,6C co 100m wysokości), a wzrasta siła wiatru i ilość opadów. Klimat karkonoski jest znacznie surowszy niż np. tatrzański na podobnych wysokościach. Dni w pełni słonecznych i bezwietrznych trafia się w ciągu roku niewiele, a Śnieżka zaliczana jest do najbardziej wietrznych miejsc Europy. Mgły występują przez 290 dni w roku. Zimą te częste zamglenia w wyniku silnego skondensowania i różnicy temperatur tworzą śnieżnolodową szadź, czyli osad kryształków lodowych. Zjawisko to powstaje przy zetknięciu powietrza przesyconego przechłodzonymi, zamarzającymi kropelkami mgły z drzewami, ścianami schronisk czy tyczkami, których temperatura jest mniejsza niż 0C. Wszystko pokrywa wówczas gruba, biała warstwa, nadająca szczytowym partiom gór nierzeczywisty, bajkowy charakter. W Karkonoszach pełna pokrywa śnieżna utrzymuje się ponad 100 dni w roku. Grube płaty śniegu najdłużej, bo aż do czerwca pozostają w Kotłach Śnieżnych

Zagrożenia i turystyka
Lasy Karkonoskiego Parku Narodowego narażone są na stałe niekorzystne oddziaływanie kompleksu czynników abiotycznych, biotycznych i antropogenicznych. Czynniki wywołujące istniejące i przewidywane zagrożenia lasów na omawianym obszarze można umownie podzielić na dwie grupy:
a) czynniki, których negatywny wpływ można ograniczyć przez zabiegi ochronne.
Do tej grupy można zaliczyć między innymi konsekwencje niewłaściwej gospodarki leśnej w przeszłości, polegające na uproszczeniu budowy i składu gatunkowego, zwłaszcza lasów dolnoreglowych, zagrożenia powodowane przez owady i grzyby patogeniczne, szkody powodowane przez ssaki roślinożerne, a także wywoływane przez masowy ruch turystyczny. W tej grupie mieszczą się także stale obecne w górach niekorzystne czynniki abiotyczne - wiatr, nadmierne opady itp.
b) czynniki, których negatywny wpływ jest niezależny od sposobu postępowania w lasach Parku i otuliny.
Do tej grupy należą przede wszystkim zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego, skażenie gleb, anomalie klimatyczne, w tym możliwe ocieplenie klimatu. Ostateczne skutki poszczególnych czynników tej grupy nie są do końca poznane, co utrudnia w znacznym stopniu zaplanowanie skutecznego przeciwdziałania.
Rocznie Karkonoski Park Narodowy odwiedza ponad 1,5 mln turystów. Infrastruktura turystyczna obejmuje 112 km szlaków, 10 wyciągów i 12 schronisk. Najbardziej atrakcyjną porą wędrówek po Karkonoszach jest okres od połowy maja do połowy października

Śnieżka (1603 m npm) – najwyższy szczyt w Karkonoszach i całych Sudetach (szlaki z Karpacza). Ma postać stożka, z którego rozchodzą się trzy grzbiety: na pd.-wsch. Grzbiet Ruzowej hory (1390 m npm), na zach. grzbiet Równi pod Śnieżką i na wsch. Czarny Grzbiet z czarną kopą (1407 m npm). Od pn. zbocza Śnieżki opadają do Kotła Łomniczki, a od pd.-zach. podcinają ją urwiste stoki Upskiej Jamy. Panuje tu specyficzny mikroklimat typu subpolarnego, dlatego wykształciła się roślinność alpejska.

Średnia temp. najcieplejszego miesiąca, lipca wynosi 10,9 st. C, a najzimniejszego – stycznia –6,3 st. C. Średnia roczna temperatura wynosi tu tylko 0,3-0,4 st. C. W ciągu roku spada tu ok. 1054 mm deszczu. Opady śniegu mogą występować przez cały rok, pokrywa śnieżna utrzymuje się przez ponad 150 dni w roku. Występują tu również silne wiatry oraz częste zamglenia.
Pierwsza wyprawa na Śnieżkę miała miejsce prawdopodobnie w 1456 r. od strony czeskiej. Śnieżka przyciąga turystów ze względu na możliwość podziwiania rozległej panoramy, niekiedy widoczność jest na odległość ponad 100 km.

Na szczycie zabytkowa kaplica z 1681 roku oraz oryginalne w kształcie schronisko mieszczące także obserwatorium meteorologiczne. Można je zwiedzać. Śnieżka przez 8 miesięcy w roku pokryta jest śniegiem lub lodem i czasem wystaje ponad chmurami, co czyni ją wówczas niezwykle atrakcyjną widokowo. Ze szczytu rozpościera się wtedy najwspanialsza panorama w Sudetach. Zimą może jednak być niedostępna.

Biały Jar - niewielka nisza poniżej Równi pod Śnieżką (szlaki z Karpacza), długo utrzymująca pokrywę śnieżną. Od jej górnej krawędzi na wysokości ok. 1350 m rozchodzą się głębokie bruzdy szczelinowe, odsłaniające jasną zwietrzlinę granitową, właśnie od tej barwy wywodzi się nazwa jaru. Biały Jar porośnięty jest kosodrzewiną, rośnie tu wiele gatunków ziół, tu ma też swoje źródła Złoty Potok. Jest to dobry teren narciarski, ale trzeba tu uważać na lawiny.


Tu 20 marca 1968 r. wydarzyła się największa tragedia górska w Polsce: 19 osób poniosło śmierć w lawinie. Jej czoło miało 15 m wysokości, a długość 740 m. Jej wielką fotografię można dziś oglądać w Muzeum Sportu i Turystyki w Karpaczu. Dlatego zimą (zwykle od listopada do początku maja) nie wolno tędy przechodzić, trzeba zwracać uwagę na tablice ustawiane przez GOPR!

Chojnik - zalesione wzgórze porośnięte bukami, sosnami i świerkami (okolice Jeleniej Góry - Sobieszowa). Góra Chojnik (657 m npm) jest objęta rezerwatem przyrody i stanowi enklawę Karkonoskiego Parku Narodowego. Występuje tu interesująca fauna pajęczaków i ptaków (dzięcioł zielonosiny, muchołówka mała, gołąb siniak). Wśród roślin występują tu: miesiącznica trwała, rojnik pospolity, goryczka polna. U podnóża płn. zboczy znajduje się grupa granitowych skałek, tzw. zbójeckie skały i dwie niewielkie jaskinie: Dziurawy Kamień (dł. ok. 20 m) i Zbójecka Grota.

Na szczycie góry znajdują się ruiny zamku Chojnik. XIV-wieczny zamek książęcy w XV w. przeszedł w ręce rodu Schaffgotschów i był znacznie rozbudowywany do XVII w. Nigdy nie był zdobyty, a swoją świetność zakończył po uderzeniu pioruna i pożarze w roku 1675.
W części zabudowań zamkowych jest schronisko "Na Zamku Chojnik", a w nim niewielka ekspozycja ukazująca dzieje zamku. Z wieży zamkowej roztacza się piękna panorama Kotliny Jeleniogórskiej i otaczających ją pasm górskich.

Mały Staw – jeziorko górskie położone 1183 m npm o pow. 2,9 ha i głębokości ok. 7 m, wypełniające dno kotła polodowcowego (szlaki z Karpacza). Kocioł ten podcina zbocza Smogornii (1490 m npm) i Równi pod Śnieżką. Jego ściany są wysokie na ok. 200 m, a jego zbocza porośnięte są bogatą roślinnością subalepjską. Jezioro charakteryzuje się czystą i przejrzystą wodą. W cieplejszych miesiącach temperatura wody wynosi nie więcej niż 14 st. Przez większą część roku jeziorko pokryte jest lodem. Ubogą faunę reprezentuje wirek - relikt glacjalny. Nad stawem znajduje się schronisko "Samotnia" wybudowane w miejscu starej budy pasterskiej z XVII w.




8.Park Narodowy Gór Stołowych-szczeliniec

Park Narodowy Gór Stołowych – jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony 16 września 1993.
Park jest położony na terenie Sudetów środkowych na południowym zachodzie ziemi kłodzkiej, przy granicy polsko-czeskiej.Górami Stołowymi nazywana jest znajdująca się na terytorium Polski południowo-zachodnia część rozległej, piaskowcowej płyty wypełniającej Nieckę Śródsudecką, pomiędzy Karkoniszami, a Górami bystrzyckimi i Orlickimi. Czeskiej jej fragment nosi nazwę Broumovska Vrchovina i również objęty jest ochroną. Najdalej wysunięta na północny zachód część po polskiej stronie nosi nazwę Zaworów

Wejście do parku od strony Wambierzyc niebieskim szlakiem

Park Narodowy Gór Stołowych utworzono rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 września 1993 r. przekształcając Stołowogórski Park Krajobrazowy. Zajmuje obszar ok. 63 km² wierzchowinowej ich partii z najwyższymi wzniesieniami – Szczelińcem Wielkim (919 m n.p.m.) i Skalniakiem (915 m n.p.m.). W granicach Parku znajduje się też południowo-zachodnia część Gór Stołowych, zbudowana ze skał magmowych – granodiorytów (Krucza Kopa). Poza jego granicami znajduje się niewielka, najniższa, południowo-wschodnia część Gór Stołowych oraz dwie enklawy obejmujące rejon Karłowa oraz kopalni piaskowca "Radków". W otulinie Parku znajdują się popularne uzdrowiska: Polanica-Zdrój, Duszniki-Zdrój i Kudowa-Zdrój.

Jako, że Szczeliniec jest górą i to całkiem sporą (919 m n.p.m.) to dojechać można jedynie do podnóża. Najlepiej z Kudowy Zdroju należy pojechać do miejscowości Karłów i tam poszukać miejsca do parkowania. Nie powinno być z tym problemu ponieważ tamtejsze zaplecze parkingowe uwzględnia masowy ruch turystyczny (ceny za postój niestety również ale nie ma wyjścia).

Szlak turystyczny na Szczeliniec Wielki

Po zaparkowaniu czeka nas dość długi spacer najpierw lekko wspinającą się asfaltową drogą a następnie przez las stromo wspinającym się szlakiem – w dużej części wchodzenie ułatwiają / utrudniają drewniane stopnie. Czas wspinaczki to do godziny spokojnym krokiem.

Czyżby świnka? - w drodze na Szczeliniec Wielki

Opis

Szczeliniec Wielki to najwyższy szczyt Gór Stołowych. Wspomniane góry są niewielkim lecz wyjątkowo osobliwym i unikalnym w skali kraju pasmem górskim. Charakteryzują tym, iż nie mają wyraźnie zarysowanych pasm lecz w ich skład wchodzą pojedyncze szczyty o bardzo stromych zboczach i płaskich wierzchołkach. Występują tu również bardzo duże wysokości względne – porównywalne z niemal trzykrotnie wyższymi Tatrami. Teren objęty jest ochroną – jest to Park Narodowy Gór Stołowych.
Szczyt Szczelińca pokryty jest rumowiskiem skalnym tworzącym skomplikowany labirynt, który niebawem będziemy zwiedzać. Jednakże już podczas wchodzenia na szczyt można zobaczyć liczne skały o oryginalnych kształtach – przedsmak tego co nas czeka na górze.
U celu pierwszego etapu wędrówki znajduje się niewielkie schronisko oraz taras widokowy, z którego możemy zobaczyć sporą część Kotliny Kłodzkiej. Można w tym miejscu odpocząć na ławkach nad kilkusetmetrową przepaścią.

Widok z tarasu przy schronisku na Szczelińcu.

Szczyt góry i właściwy labirynt skalny jest objęty rezerwatem przyrody, do którego wstęp jest płatny (niezbyt drogo). Szlak prowadzący przez rezerwat jest jednokierunkowy i nie wraca się potem do schroniska lecz schodzi na dół.
Jak już wcześniej wspomniałem szczyt góry to skomplikowany labirynt skalny, w którym łatwo się zgubić – wskazane uważanie na znaki i na dzieci. Otaczające skały mają przedziwne kształty. Podczas zwiedzania wchodzimy na najwyższy punkt góry – szczyt Szczelińca czyli Tron Liczyrzepy – roztacza się stąd widok na całą powierzchnię szczytową góry. Inne interesujące miejsca to Piekło – najniższy punkt rezerwatu będący głęboką i wąską szczeliną, Niebo, do którego dochodzimy po wyjściu z „Piekła” będące kolejnym punktem widokowym, następne tarasy widokowe z widokiem na różne strony świata i wiele innych, które nie sposób tutaj wypisać lecz koniecznie trzeba zobaczyć.

Tron Liczyrzepy czyli szczyt Szczelińca. Na tą skałę można bezpiecznie wejść a z jej czubka roztacza się widok na płaski szczyt góry z wystającymi skałami. Płaskie wierzchołki i bardzo strome zbocza, oraz brak wyraźnie zarysowanych pasm górskich to najbardziej charakterystyczna cecha Gór Stołowych.

Powierzchnia szczytowa Szczelińca widoczna z Tronu Liczyrzepy

Tak wygląda świat z perspektywy piekła czyli najgłębszej rozpadliny na szczycie Szczelińca

Ze Szczelińca schodzimy dość stromą i wąską lecz wygodną ścieżką. Droga wejściowa i zejściowa spotykają się u stóp góry.
Szlak jest jednokierunkowy i nie warto próbować brać go „pod prąd” – nie ma możliwości wejścia do rezerwatu od tyłu a jednocześnie może to być niebezpieczne ze względu na to, że trzeba mijać się z ludźmi schodzącymi wąską ścieżką.

Jeszcze raz podziwiamy widoki z jednej z wielu platform na Szczelińcu

http://www.youtube.com/watch?v=VfNygbqdPqc&noredi




 9.Ojcowski Park Narodowy-nietoperz

 

UTWORAMI GEOLOGICZNYMI budującymi Park są wapienie górnojurajskie, powstałe z nagromadzenia ogromnych ilości szczątków organizmów, które żyły w morzu jurajskim ok. 150 mln lat temu. Mają barwę białą, jasnożółtą lub jasnoszarą. Występują tu charakterystyczne formy rzeźby, utworzone z wapienia skalistego – skałki w dnach dolin oraz na wierzchowinie (zwanych ostańcami): Maczuga Herkulesa, Igła Deotymy, Panieńskie Skały, Krakowska Brama czy Rękawica. Pod koniec trzeciorzędu w skutek silnej erozji wgłębnej potoków powstały liczne doliny o charakterze jarów, a także w wyniku działalności krasowej wód podziemnych – liczne jaskinie. Na terenie OPN występuje ok. 420 jaskiń. Najdłuższa z nich to Jaskinia Łokietka (320m), w której według legendy ukrywał się Władysław Łokietek walczący z Wacławem II Czeskim o tron krakowski. Do największych należy Jaskinia Ciemna (230m), która posiada największą komorę ze wszystkich jaskiń na tym terenie. Z Jaskinią Ciemną wiąże się ciekawostka historyczna. Otóż w 1787 roku ostatni starosta ojcowski, Teofil Załuski, gościł na zamku w Ojcowie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Dla uświetnienia pobytu króla zorganizowano w Jaskini Ciemnej wystawną ucztę. Z tej okazji ściany jaskini zostały przyozdobione bogatymi materiami, jej dno wyścielono dywanami, ustawiono stoły, przygotowano królewski posiłek, zaproszono grajków i kuglarzy, a cała grota oświetlona była licznymi pochodniami. Ponadto na terenie Jaskini Ciemnej odkryto ślady bytności człowieka prehistorycznego z epoki kamienia łupanego, brązu, a nawet czasów rzymskich. Do największych jaskiń należą również: Zbójecka (189m), Okopy Wielka Dolna (110m), Sąspowska (100m). Najliczniejsze skupisko jaskiń znajduje się w wąwozie Jamki, jednak wstęp do wąwozu jest zabroniony. Ślady osadnictwa z okresu paleolitu, mezolitu i neolitu znajdowane są w pobliżu jaskiń i schronisk podskalnych, zarówno na terenie Parku, jak i w jego okolicach. Są to jaskinie: Nietoperzowa, Mamucia, Koziarnia, schronisko skalne – Wylotne. Człowiek ówczesny prowadził gospodarkę zbieracko-łowiecką. Wykorzystując urwiska skalne organizował polowania głownie na mamuty, tury i renifery. Niektóre gromady wyspecjalizowały się w polowaniach na niedźwiedzia jaskiniowego. Wewnątrz jaskiń rozpalano ogniska, a oszołomione dymem zwierzęta zabijano u wejścia przy pomocy oszczepów. Pokarm zwierzęcy uzupełniano zbieraniem płodów roślinnych. Wraz z upływem czasu następowała ewolucja używanych narzędzi, które były odnajdywane w osadach w spągach jaskiń.. Od narzędzi kamiennych – pięściaków, poprzez drewniane oszczepy, bolasy, ostrza z ciosów mamuta, aż do zdrobnienia narzędzi, tzw. mikrolitów, które służyły jako groty strzał, potem obróbki krzemienia, wynalezienia brązu i w końcu epoki żelaza. Stałe osadnictwo w okolicach Dol. Prądnika zaczęło się kształtować w okresie średniowiecza.

KLIMAT PARKU ma cechy klimatu górskiego, lecz odznacza się wyraźną odrębnością. Ma to związek z rzeźbą terenu i z szatą roślinną. Średnia temperatura na wierzchowinie wynosi 7,5 0C, a w dolinach 6,2 0C. Najwyższe opady notuje się na wierzchowinach (830mm), mniejsze w dnach dolin: Dol. Prądnika – 773,7 mm, Dol. Sąspowska 748,7 mm. Notuje się przewagę opadów letnich nad zimowymi. Na wierzchowinie przeważa wiatr z kierunku zachodniego. W dolinach wiatr jest słabszy i wieje wzdłuż ich osi. Doliny odznaczają się dużą wilgotnością. Termiczna zima na wierzchowinie jest krótsza o 2 tygodnie niż w dolinach. Lato jest na wierzchowinie dwukrotnie dłuższe niż w dnach dolin. Mikroklimat Dol. Prądnika jest łagodniejszy niż Dol. Sąspowskiej. Na obszarze Parku dr. J. Klein wyróżnił 20 różniących się między sobą jednostek mikroklimatycznych, uzależnionych od szaty roślinnej, podłoża i rzeźby. Mikroklimat ma duży wpływ na różnorodność przyrodniczą Parku.

Potok Prądnik, do którego wpada Sąspówka, jest lewym dopływem Wisły, wpadającym doń w Krakowie i noszącym nazwę Białucha. Poniżej granic Parku do Prądnika wpada Korzkiewka. POWIERZCHNIA DORZECZA Prądnika wynosi 195,2 km2, a w granicach OPN – 21,4 km2. Potoki Prądnik i Sąspówka są zaopatrywane w wodę przez ok. 20 źródeł szczelinowo-krasowych. Wody źródeł odznaczają się dużą czystością i niską temperaturą. Średnie stany roczne i miesięczne obu potoków wykazują duże wyrównanie. Najniższe stany przypadają na miesiące listopad, grudzień, styczeń i luty. Prądnik jest zanieczyszczany ściekami z mleczarni w pobliskiej Skale oraz lokalnymi źródłami zanieczyszczeń. Wybudowano już jednak oczyszczalnię ścieków w Skale, która przejmie również ścieki z terenu Parku.

Ojcowski Park Narodowy posiada bardzo bogaty ŚWIAT ROŚLIN I ZWIERZĄT.
OPN pokrywają bory mieszane z sosną i świerkiem oraz grądy i buczyny. Naturalne lasy bukowe z jodłą, wiązem i jaworem zachowały się tylko w niedostępnych wąwozach. Flora naczyniowa Parku liczy ok. 1000 gatunków; 50 gatunków roślin górskich, ok. 100 ciepłolubnych, występujących dziś na południu Europy, 60 gatunków objętych jest ochroną gatunkową, np.: brzoza ojcowska, ostrożeń pannoński, wiśnia karłowata, parzydło leśne, tojad mołdawski, liczne storczyki, języcznik zwyczajny, ostnica Jana. W szacie roślinnej Ojcowa występuje wiele gatunków reliktowych, brak jest natomiast endemitów. Brzoza ojcowska uznawana była przez długi czas za endemit, jednak występuje także w krajach Skandynawii. Opisano również ok. 230 gatunków mchów, wątrobowców i 1200 gatunków grzybów (grzyby jadalne należą tu do rzadkości). 36 gatunków roślin zostało w Parku całkowicie wyniszczonych pod koniec XIX wieku i w wieku XX, do wybuchu II wojny światowej. Katastrofalnych zniszczeń wśród drzewostanu dokonali w XIX w. wrocławscy kupcy po nabyciu dóbr ojcowskich od znanego historyka i miłośnika starożytności Aleksandra Przeździeckiego.
W Parku bytuje ok. 11.000 gatunków zwierząt. Do ssaków należą: nietoperze, których żyje tu 15 gatunków na 21 gatunków żyjących w Polsce (z tego względu nietoperz jest symbolem OPN), sarna, dzik, lis, borsuk, kuna leśna, tchórz, gronostaj, zając szarak, wiewiórka, mysz leśna, nornica ruda, piżmak żyjący nad potokami, a także sprowadzone z Pojezierza Suwalskiego bobry. Z ptaków wymienić można następujące gatunki: jastrząb, myszołów, puszczyk, sowa uszata, 6 gatunków dzięciołów, drozd, kos, mysikrólik, zięba, wilga, pluszcz, zimorodek i wiele innych. W potokach żyją pstrągi potokowe i tęczowe, są one również hodowane w stawach rybnych na terenie Ojcowa. Poza tym na terenie Parku żyją ogromne ilości gatunków owadów (motyli, chrząszczy) , a także płazów, które nie sposób jest wymienić.

Ojcowski Park Narodowy jest znakomitym terenem dla WYPOCZYNKU I TURYSTYKI. Preferuje się tu turystykę pieszą, rowerową i konną, jest także dobrym miejscem do uprawiania wspinaczek skałkowych. Turyści zmotoryzowani mają do swej dyspozycji parkingi na Złotej Górze, u stóp zamku w Ojcowie i w Pieskowej Skale (wszystkie płatne). Turyści niezmotoryzowani mogą korzystać z PKS-u lub z busów prywatnych przewoźników. W Ojcowie znajduje się ok. 100 miejsc noclegowych w kwaterach prywatnych, 40 w domu wycieczkowym „Zosia” na Złotej Górze i również tam znajduje się pole namiotowe. W samej Pieskowej Skale brak jest kwater, można je za to znaleźć w pobliskich gospodarstwach prywatnych. Szczególnie polecam zakwaterowanie w domu wycieczkowym „Zosia” w Ojcowie. Oferta gastronomiczna nie jest bogata, ale wystarczająca. Bardzo polecam posiłki w restauracji „Pod Nietoperzem” w Ojcowie – są tanie, smaczne i obfite, a obsługa miła. W ciągu ostatnich dwóch lat liczba turystów bardzo wzrosła. Do tej pory Ojców i Pieskowa Skała były miejscami najliczniej odwiedzanymi w weekendy przez Krakowian, natomiast w dni powszednie turystów było niewielu i panowała tu senna, sielankowa atmosfera. Dziś sytuacja ta bardzo się zmieniła, Ojcowski Park Narodowy stał się bardzo popularnym miejscem wakacyjnego wypoczynku.
Przez Park przebiegają słynne szlaki „Orlich Gniazd” i „Dolinek Jurajskich”, a także wyznaczono tu ok. 20 innych szlaków turystycznych. Szlaki biegną dolinami Prądnika i Sąspówki, oba potoki wiją się bardzo malowniczo, a także bocznymi dolinkami i wąwozami. Są to urokliwe miejsca, biegnące dnem dolinek, obok skałek o przedziwnych kształtach i otoczone zewsząd lasami. Panuje tu cisza i spokój, często można napotkać dzikich mieszkańców tych lasów, podziwiać ukwiecone łąki tam, gdzie kończy się las, nasycić się atmosferą wielkiej tajemnicy i zagadek przeszłości. Przy niektórych szlakach, jak na przykład w Dol. Sąspowskiej, u stóp zamku w Ojcowie i u stóp zamku w Pieskowej Skale, znajdują się pomniki i mogiły pomordowanych powstańców z 1863r., bowiem na terenie Ojcowa i Pieskowej Skały przebiegały walki narodowowyzwoleńcze, a powstańcy stoczyli tu kilka bitew z wojskami carskimi.
Inne szlaki prowadzą do jaskiń: Łokietka, Ciemnej, Okopy, które można zwiedzać, a także biegną obok niewielkich, płytkich jaskiń, znajdujących się na wyciągnięcie ręki na wysokości ścieżki lub jaskiń zwanych „Dziurawcami”, znajdujących się wysoko nad obecnym korytem potoku, a powstałych w wyniku krasowej działalności Prądnika. Jeden z ciekawszych, pięknych szlaków biegnie od Jaskini Łokietka w dół ku Bramie Krakowskiej. Jeszcze inne biegną wierzchowiną nad dolinami, skąd z jednej strony roztacza się widok w głąb dolin, a z drugiej strony na mozaikę pól uprawnych. Mimo, że Ojcowski Park Narodowy jest najmniejszym parkiem w Polsce, wędrówka tymi szlakami może zająć kilkanaście dni.
Dla zmotoryzowanych lub turystów z zacięciem, poza terenem Parku jest również wiele ciekawych miejsc do zwiedzenia. Jadąc w kierunku Krakowa można zwiedzić następne jaskinie: Żytnią, Dziką, Mamutową, Wierzchowską Górną i Nietoperzą, w której kręcono scenę do filmu „Ogniem i mieczem” – siedzibę wiedźmy Horpyny. Do miejscowej legendy przeszedł fakt, że aktorka, odtwarzająca rolę wiedźmy, upadła na wyściełającym dno jaskini gruzowisku, stłukła sobie kolano, przez kilka godzin płakała i ku uciesze miejscowych wcale nie można było jej uspokoić. Można również oglądać liczne skałki, wznoszące się wśród pól uprawnych i domostw. Do niektórych z nich są wygodne ziemne drogi dojazdowe. Są one często odwiedzane przez amatorów wspinaczek.

 

 Poza wspaniałą, bujną przyrodą, bogatym światem roślin i zwierząt, Ojców i Pieskowa Skała mogą pochwalić się bogatą PRZESZŁOŚCIĄ HISTORYCZNĄ.
W Pieskowej Skale znajduje się zamek o pięknej i malowniczej bryle, przeglądający się w pięciu stawach znajdujących się u jego stóp, górujący nad miejscowością i należący do zamków Szlaku Orlich Gniazd. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1315r. Przez całe stulecia zamek pełnił funkcję obronną, strzegł szlaku handlowego z Krakowa na Śląsk. Jednak przez pewien czas kilku właścicieli zamku z rodziny Szafrańców trudniło się ograbianiem kupców, zamiast ich strzeżeniem. Zamek miał wielu właścicieli. Najdłużej należał do Szafrańców, potem przeszedł w ręce rodziny Zebrzydowskich, Wielopolskich, Mieroszewskich. Służył również jako szpital i schronienie dla powstańców 1863 roku. Po roku 1905 zamek wykupiono w celu zorganizowania pensjonatu. Podczas okupacji hitlerowskiej służył za schronienie dla setek osieroconych dzieci z Zamojszczyzny i Wołynia oraz uchodźców z powstania warszawskiego. Po wojnie przeprowadzono na nim prace badawcze, a następnie budowlane. Przywrócono zamkowi wygląd z czasów największej jego świetności. W dniu dzisiejszym zamek ma cechy architektury renesansowej, znajduje się w nim bogate muzeum, odnowiono także założony w fosie zamku ogród w stylu włoskim. Również tutaj kręcono kilka scen do filmu „Ogniem i mieczem”, a wkrótce po premierze filmu na zamku zorganizowano wystawę strojów i broni, używanej w filmie.
Tuż obok stoi najbardziej osobliwa skała w Parku, znana nam wszystkim Maczuga Herkulesa. Zwana jest także Sokolicą lub Skałą Twardowskiego. Maczuga była trzykrotnie zdobywana: w 1933, 1935 i 1936 roku. Jej wysokość wynosi ok. 25m. Powstała w wyniku krasowej działalności wód, choć niektórym trudno w to uwierzyć, a bardziej prawdopodobne może wydać się nam, że znalazła się ona tutaj za pośrednictwem diabła na życzenie imć Twardowskiego. Obok Maczugi biegnie wąska asfaltowa droga, jednocześnie szlak turystyczny, prowadząca zielonymi łąkami wzdłuż Prądnika do Ojcowa.
Po drodze do Ojcowa znajduje się Grodzisko, do którego w 1262r. sprowadzono zakon Klarysek, wśród których była siostra Bolesława Wstydliwego, Salomea, wdowa po królu Halicza – Kolomonie. W 1624r. na miejscu dawnego zamku i klasztoru wzniesiono kościół i pustelnię błogosławionej Salomei. Do dziś przetrwał kościół i dom prebendarza z XVII w., od kilkunastu lat wykorzystywany przez ruch oazowy diecezji kieleckiej.

W Ojcowie znajdują się ruiny zamku Kazimierzowskiego, posadowione wysoko na skale, który jest przykładem doskonałego wkomponowania bryły zamku w naturalna skałę. Z góry zamkowej roztacza się piękny widok na Dolinę Prądnika. Powstanie zamku wiąże się z działalnością fortyfikacyjną Kazimierza Wielkiego w drugiej połowie XIV w. Zabezpieczał on Kraków przed Luksemburczykami. Zamek stanowił własność królewską i był siedzibą starostów, którzy dowodzili załogą zamkową złożoną ze 100 ludzi. Kolejni starostowie rozbudowywali zamek według potrzeb. Do bramy wjazdowej prowadził drewniany pomost nad głęboką fosą i wsparty na 3 parach murowanych filarów. Zamek otoczony był murem obronnym, na jego terenie znajdował się dom mieszkalny umieszczony na skale, drugi budynek mieszkalny z narożnymi basztami, donżon, baszty obronne, głęboka studnia wykuta w skale (pierwotnie o głębokości 48m), a także kaplica i budynki gospodarcze. Zniszczenie i szybka dewastacja zamku zaczęła postępować po III rozbiorze Polski. Mimo, że w XIX i na początku XX wieku kilkakrotnie podejmowano próby odbudowania zamku, z braku funduszy próby te nie powiodły się. Chociaż z zamku nie pozostało wiele – jedna baszta obronna – donżon, odrestaurowane pomieszczenie strażnicze nad wieżą bramną, studnia na dziedzińcu, resztki murów, a teren porastają drzewa, polecam jednak wejście na górę do zamku i zajęcie wygodnej ławeczki z widokiem na Ojców. Przy sprzyjającym szczęściu można zaobserwować krążące nad doliną ptaki drapieżne, a za pomocą lornetki dokładnie obejrzeć życie toczące się u podnóża góry. W przyjemnym cieniu drzew, w spokoju i ciszy można wypocząć i zjeść przyniesiony ze sobą posiłek.
U stóp zamku znajduje się muzeum OPN, hotel „Pod Łokietkiem”, który był główną kwaterą oddziału powstańców roku 1863, ciekawe, drewniane wille w stylu szwajcarskim, a także Stacja PAN, w której zarejestrowano ostatnie wstrząsy skorupy ziemskiej w Polsce.
W Ojcowie znajduje się również kaplica „Na wodzie”, w której do dnia dzisiejszego w każdą niedzielę odbywają się msze święte. Kaplica faktycznie została zbudowana na drewnianej platformie nad Prądnikiem, a wiązało się to z zarządzeniem cara Mikołaja II, zabraniającym budowy obiektów sakralnych na ziemi ojcowskiej.
Idąc wzdłuż Prądnika mijamy wejścia do bocznych jarów i dolinek, którymi prowadzą liczne szlaki turystyczne, przechodzimy drewnianymi mostkami przez odnogi Prądnika, mijamy stawy rybne i docieramy do kolejnego ciekawego miejsca – Źródełka Miłości, które wytryskuje tuż obok Krakowskiej Bramy. Podobno po napiciu się wody z tego źródła zakocha się w nas wybrana przez nas osoba. Idąc dalej tym szlakiem, po kilkunastu kilometrach dotrzemy do zamku w Korzkwi, który znajduje się już poza terenem Parku. Zamek od kilku lat jest w prywatnych rękach, został odbudowany przez obecnego właściciela, ale znalezienie go przysparza wielu trudności i można obejrzeć go tylko z zewnątrz. Można tu również wynajmować pokoje, ale ich ceny są bardzo wysokie.
Ojców jest ciekawszy i bardziej malowniczy od Pieskowej Skały. Oprócz tego, że dolina ta daje początek wielu szlakom, można tu miło spędzić czas na niewielkich spacerach, piciu kawy w kawiarni lub kupowaniu pamiątek na „Bazarze Warszawskim”. Ojców był ulubioną miejscowością wypoczynkową krakowskiej (i nie tylko) elity intelektualnej przełomu XIX i XX wieku. Wśród nich byli: Adolf Dygasiński, Julian Ursyn Niemcewicz, Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Fryderyk Chopin, Jadwiga Łuszczewska (Deotyma, na której cześć została nazwana jedna ze skałek i która jest autorką „Panienki z okienka”), Stanisław Staszic, Wojciech Gerson, Ludwika Czartoryska. Wielu z nich pozostawiło ślad swego pobytu w Ojcowie w postaci opisów, wspomnień, wierszy i publikacji naukowych.
Ojców stanowi doskonałą bazę wypadową do zwiedzania całego Ojcowskiego Parku Narodowego, okolicznych jaskiń, zamków, cudów natury, do wybrania się na całodniową wycieczkę do Krakowa, co bardzo polecam. A także do rozpoczęcia wędrówki Szlakiem Orlich Gniazd, poczynając od zamku na Wawelu, przez zamek w Ojcowie, Pieskowej Skale, poprzez liczne zamki Jury Krakowsko-Częstochowskiej aż do Olsztyna i samej Częstochowy. Szlak Orlich Gniazd jest jednym z najciekawszych szlaków turystycznych w Polsce, a dziesiątki ruin zamków przedstawiają wspaniałe, piękne i malownicze widoki.
Ojcowski Park Narodowy jest doskonałym miejscem letniego i jesiennego wypoczynku dla turystów lubiących kontakt z przyrodą, kontakt z historią, lubiących wypoczynek czynny lub bierny, lubujących się w ciszy, samotności lub w zgiełku i ruchu miejskim, co mogą zapewnić wyprawy do historycznej stolicy Polski – Krakowa.

Ojcowski Park Narodowy został utworzony w 1956 roku. Zajmuje powierzchnię 2145,62 ha, z czego 1529 ha zajmują lasy. Wokół Parku utworzono otulinę o powierzchni 6777 ha. OPN jest położony w południowej części kraju, w województwie małopolskim, w odległości 16 km na północ od Krakowa, na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Park obejmuje doliny dwu niewielkich potoków – Prądnika i Sąspówki, tworzących Dolinę Prądnika i Dolinę Sąspowską, oraz przyległe fragmenty wierzchowiny jurajskiej. W herbie Parku znajduje się stylizowany nietoperz, wznoszący się nad ruinami zamku w Ojcowie. OPN jest najmniejszym parkiem narodowym w Polsce.
Na terenie Parku położonych jest kilka wsi: Ojców, Pieskowa Skała, Grodzisko, a w pobliżu miejscowości: Skała, Sąspów, Smardzowice, Murownia, Maszyce, Wierzchowie, Biały Kościół, Korzkiew, Hamernia. OPN leży na terenie gminy Skała.